එක රටක හුඟාක් මහත ඇඟක් තියෙන රජ කෙනෙක් හිටියා. ඒ රජතුමා ඉතා විශාල ශරීරයක් තියෙන කෙනෙකු වුණත් බුද්ධිය නම් බොහො ම අඩු යි. මේ රජතුමාට ඉතාම හිතවත් ව ඉන්න එක ඇමැති කෙනෙකුත් සිටියා. ඇමැති නම් ගොඩක් කෙට්ටු යි. ඒ වගේ ම ඔහු හරිම කපටි යි. . චාටු කතා කියලා ඔහු හොඳට රජතුමා රවටගෙන හිටියා. ඒත් රජතුමා නිතර ම හිතුවේ…. ” මේ ඇමැති මං ළග ඉන්නව නම් මට කිසි ම දෙයකට කනගාටු වෙන්න දෙයක් නෑ…. ඒ වගේ ම මට කිසි දෙයක් ගැන හිතන්න කාලෙ නාස්ති කරන්න අවශ්‍යත් නෑ…” කියල යි.
රජතුමා හැමතිස්සෙ ම ඇමතිගෙන් අහන එක ම දෙයක් තිබුණා.
” මට පොරොන්දු වෙන්න… ඔබ මාව අත හැරලා කවදා වත් කොහෙ වත් යන්නෙ නෑ කියලා…”
“එහෙම වෙන්නෙ කොහොම ද….? මම ඔබට උපදෙස් දීමට හා ඔබගේ ගැටලු විසඳීමට හැම දා ම ඔබ සමඟ ම ඉන්නවා… .”
ඔහුගේ එම වචන ටික නිතර නිතර ඇසීමෙන් රජතුමා අපමණ සතුටක් වින්දා.
එක් දිනක් සවස් වේලාවක රජතුමා මේ ඇමැතිත් සමඟ ගං ඉවුරක ඇවිදිමින් සිටියා.
ඇවිදීම අවසන් කර මාළිගාවට එමින් සිටි රජතුමාට අසල වනාන්තරයකින් නොනවත්වා කෑ ගසන නරි රංචුවකගේ හඬ ඇසුණා. රජතුමාට හරි ම ප්‍රශ්නයක්. ඔහුට අවශ්‍ය වුණා මේ නරි මේ තරම් සද්දෙන් නොනවත්වා ම කෑ ගහන්නෙ ඇයි කියලා දැනගන්න.
ඔහු තමන්ගේ ඇමැතිගෙන් මේ ගැන විමසුවා.
” එක පාරට ම මේ තරම් නරි ගොඩක් කෑ ගහන්නේ මොකට ද…?”එවිට කපටි ඇමැතියා මෙසේ පිළිතුරු දුන්නා.
” ඔබතුමා දන්නව නේ මේ අවුරුද්දේ ශීතල ටිකක් අධික යි කියලා…අහිංසක නරින්ට මේ ශීතලෙන් බේරෙන්න බැටළු සම් වත් නෑනේ. ඒ නිසා ඔවුන් ඔබතුමාගෙන් පොරෝනා ඉල්ලන හඬ යි ඔය ඇහෙන්නේ…”
“ආ…. ඒක ද හේතුව… ස්තුති යි ඔබට, මේ නරින්ගේ භාෂාවත් තේරුම් ගන්න පුළුවන්. ඔබ ඇත්තට ම දක්ෂ ඇමතිවරයෙක්. ඒත්… ඇයි මේ නරින්ට පොරෝනා නැත්තේ…?” මෝඩ රජතුමා ඇහුවා.
” ඒක මේ භාණ්ඩාගාරිකගේ වැරැද්ද නේ…”
ඇමැතිතුමා රාජ භාණ්ඩාගාරිකට දොස් පැවරුවා.
” භාණ්ඩාගාරික ඇයි අපේ මේ වනයෙ ඉන්න නරින්ට පොරෝනා දෙන්නෙ නැත්තෙ…? ඒ කියන්නෙ ඔහු තමන්ගේ රාජකාරිය හරියට ඉටු කරන්නෙ නෑ නේද? මට පේන විදියට ඔහු හොඳ මිනිහෙක් නො වෙයි. ඒ භාණ්ඩාගාරික පොරෝනයක ඔතලා මුහුදට විසිකරලා පොරෝනා සියයක් අරන් මේ නරින්ට බෙදලා දෙන්න… “රජතුමා අණ කළා.
” ඔබතුමාගේ කැමැත්ත…” යි කියූ ඇමැති යන්න ගියා. ගිහින් රජතුමා ආයේ අණ දෙන්නත් කලින් භාණ්ඩාගාරික මරලා දැම්මා. ඉන් පසු ව පොරෝනා සියයක් මිල දී ගන්න කියා භාණ්ඩාගාරයෙන් මුදල් ගත්තා. ඒත් කිසි ම දෙයක් මිල දී ගත්තේ නම් නැහැ.
පහුවැනි දාත් ඒ වෙලාවට ම නැවතත් නරින්ගේ කෑ ගහන හඬ රජතුමාට ඇසුණා. රජතුමා පුදුමයෙන් ඇමැති දෙස බැලුවා.
” දැන් ආයිත් මේ නරි කෑ ගහන්නේ ඇයි ? රජතුමා ඇසුවා.
“ඒකට වෙනත් හේතුවක් තියෙනවා දේවයන් වහන්ස, උන් උන්ගේ භාෂාවෙන් ඔබතුමාට ස්තුති කරනවා… ඇමැති හිනාවෙලා කිවුවා.
“හා….. හ්…..හ්….හා…….. ඔබගේ උත්තරය කදිම යි. මට මේ කිසිම දෙයක් හිතා ගන්න වත් බෑ. මට විශ්වාස යි කිසි ම රජ කෙනකුට මාගේ ඇමැති වගේ කෙනකු නැතිව ඇති….. ඔබ මා ළඟ ඉන්නවා නම් හරියට මුළු හතර ලෝකෙ ම දැනුම මා ළඟ තියෙනවා වගේ. පොරොන්දු වෙන්න ඔබ මා අත හැර කවදා වත් යන්නේ නෑ කියලා…” රජතුමා බොහො ම හැඟීම්බර ව කිවා.
“කවදා වත් ම නැහැ රජතුමනි… ” ඇමැති බොහොම සෙනෙහසින් පැවසුවා. ” ඔබතුමා දිව්‍ය ලෝකයට ගියත් අපායට ගියත් මං හැමදා ම ඔබ සමග ඉන්නවා…” ඇමැති රජතුමාව සැනසුවා.
රජතුමාට බොහොම සතුටු යි. ඒත් ඔහුගේ ඒ සතුට රැදුණේ ටික වෙලාව යි. හදිසියේ ම කළු පාට ලොකු වල් ඌරෙක් රජතුමා ළඟින් දිව්වා. රජතුමා කවදා වත් ම වල් ඌරන් දැකලා තිබුණෙ නෑ. වල් ඌරන් කොයි වගේ ද කියන්න වත් රජතුමා දන්නෙ නෑ.
රජතුමා ඒ සතාගේ පිටිපස්ස පැත්ත දැකලා පුදුමයට පත් වුණා.
“මේ මොන සතෙක්ද ? ” රජතුමා එක පාරට ම ඇමැතිගෙන්ඇහුවා. මේ කපටි ඇමැතියා මේ වෙලාවෙත් රජතුමා රවටලා ප්‍රයෝජන ගන්න හිතුවා.
“රජතුමනි, මේ ඔබතුමාගේ ඇතෙක් නේ… මේ ඇතුන් මේ විදියට දුවන්නේ ප්‍රධාන ඇත්ගොවුවා මේ ඇත්තුන්ට හොඳට කන්න බොන්න දෙන්නෙ නැති නිසා නේ.. “කියලා ඇමැති කිවුවා.
මේ ටික අහලා රජතුමාට හොඳට ම කේන්ති යි. රජතුමා තරහෙන් පුපුරන්න ගත්තා. එවෙලේ ම ප්‍රධාන ඇත්ගොවුවාට මරණීය දණ්ඩනය නියම කළා. භාණ්ඩාගාරයෙන් අවශ්‍යය තරම් මුදල් අරගෙන සතුන්ට හොඳට කන්න බොන්න දීලා ඔවුන් ශක්තිමත් කරන්න කියලත් ඇමැතිට කිවුවා.
ප්‍රධාන ඇත්ගොවුවා මරණයට පත් වුණා. ඇමැති භාණ්ඩාගාරයෙන් ඇති තරම් මුදල් අරන් තමන්ගේ සාක්කුව පුරවගත්තා.
මෙහෙම කාලයක් ගෙවිල ගියා. එක දවසක් රජතුමා ඇවිදගෙන එද්දී අර වල් ඌරා ආයිමත් දිවුවා දැක්කා. රජතුමා පුදුම වුණා.
“මේ අර බඩගින්නෙ හිටිය ඇතා නේද…? මොක ද? තවත් ඌ මහත් වෙලා නැත්තේ…?” රජතුමා ඇමතිගෙන් ඇහුවා.
“නැහැ දේවයන් වහන්ස, ඒ ඇතා නම් දැන් ඔබගේ කරුණාව නිසා හොඳ ශරීර සෞඛ්‍යයෙන් ඉන්නවා. ඔය පිටිපස්ස හැරිලා ඉන්නේ මීයෙක් ….ඔබතුමාගේ මුළුතැන්ගෙයින් හොරෙන් කාලා කාලා ඔය මහත් වෙලා ඉන්නේ… ඔබතුමාට හිතා ගන්න පුළුවන් නේ ද? මාළිගාවේ ප්‍රධාන කෝකියා කොයි තරම් නොසැලකිල්ලෙන් ද වැඩ කරන්නෙ කියලා…..? ප්‍රධාන කෝකියාගේ වැරැදි කියමින් ඇමැති රජතුමාගේ කන් පිරෙවුවා. කොයි තරම් වැරැදි අහුව ද කියනවා නම් රජතුමාගේ රවුම් මුහුණ තරහෙන් රතු වුණා; ඇස් ලොකු වුණා.
කොයි තරම් කනගාටුදායක කතාවක් ද ? ඔය වගේ හොඳ ශරීර සෞඛ්‍යයක් මටයි තියෙන්න ඕන. මට හදන කෑම කාලා තියෙන්නෙ මේ සත්තු නේ… කියලා තරහෙන් කෑ ගැසූ රජතුමාගේ භෝජන හදලා ඉවර නම් ප්‍රධාන කෝකියා එල්ලුම් ගහේ එල්ලා මරා දමන්න….” කියලා ප්‍රධාන ඇමැතිට අණ කළා.
ඒත් මේක ආරංචි වුණු ප්‍රධාන කෝකියා හැමෝට ම රහසින් ඇවිත් ඇමැති හමු වුණා. හමු වී ඔහුට විශාල මුදලක් දුන්නා. ඒ වගේ ම ඔහු පොරොන්දු වුණා රජතුමා සඳහා සාදන භෝජනවලින් කොටසක් ඇමැතිටත් දෙන්න. ඇමැතිට හරි ම සතුටු යි. ප්‍රධාන කෝකියාගේ කෙස් ගහකට වත් හානි නොකරන බවට ඇමැති පොරොන්දු වුණා.
මධ්‍යම රාත්‍රියේ රජතුමා ඉදිරියේ ප්‍රධාන කෝකියා එල්ලුම් ගහට යවන්න සියලු කටයුතු සූදානම් කළා. ඒත් ප්‍රධාන ඇමැති කෝකියා මේ මරණයෙන් බේර ගන්න උපක්‍රමයක් කල්පනා කළා. හදිසියේ ම රජතුමා ඉදිරියට බොහෝ ම කලබලයෙන් දුවගෙන ගිය ඇමැති,
නවත්වන්න… නවත්වන්න….” කියා මහ හඬින් කෑ ගැහුවා.
“දේවයන් වහන්ස, මං මේ දැන් ලිත බලල යි ආවේ. ජ්‍යෝතිෂයට අනුව මේ රාත්‍රිය ඉතා ශුභ රාත්‍රියක්. මේ වෙලාවේ යම් කෙනෙක් එල්ලුම් ගහට යවනවා නම් ඔහු අනිවාර්යයෙන් ම දිව්‍ය ලෝකෙ යනව ලු. දේවයන් වහන්ස, ඔබතුමාගේ භෝජන මීයන්ට කන්න දෙන්න තරම් පහත් වැඩක් කරපු මේ අපරාධකාරයා මේ මොහොතේ එල්ලා මැරීම ඔහුට දෙන දඬුවමක් නො වෙයි…. ත්‍යාගයක්…. අපරාධකාරයෙක් ඇයි දිව්‍ය ලෝකෙ යවන්නෙ…?” ඇමැති නො නවත්වා ම කියවන්න වුණා.
ඔහු මේ උපක්‍රමය යෙදුවේ මේ විදියට කෝකියාට දඬුවම් දීම නැවැත්තුවොත් පස්සෙ මේක රජතුමාට අමතක වෙයි කියලා.
ඒත් රජතුමා බොහෝ ම සතුටින් කෑ ගහන්නට පටන් ගත්තා. ඇමැතිගේ කතාවට රජතුමාට හරි ම සතුටු යි.
” බොහො ම හොඳ යි. බොහොම හොඳ යි… මට හුඟක් කාලෙක ඉඳලා ආශාවක් තියෙනවා දිව්‍යලෝකෙ ගිහින් එන්න…. ” රජතුමා වධකයන්ට කතා කළා.
“වධකය… ඉක්මණින් ඔය තොණ්ඩුව මගේ බෙල්ලට දාන්න… ඉක්මණට මාව එල්ලුම් ගහට යවන්න….’ රජතුමා අණ කළා.
එතුමා එල්ලුම් ගහ දෙසට යන ගමන් හදිසියේ ම නතර වුණා. මගේ ආදර ප්‍රධාන ඇමැති….. ඔබ මට පොරොන්දු වුණා නේද මාව කවදා වත් අත් හරින්නේ නෑ කියලා? දිව්‍ය ලෝකෙට ගියත් මට ඔබ නැතිව වැඩක් නැහැ. එන්න ඇමැතිතුමනි…”
රජතුමා වධකයාට අණ කළා පළමු ව ඇමතිගේ බෙල්ලට තොණ්ඩුව දාන්න. ප්‍රධාන ඇමැති බයෙන් කහ පාට වෙලා වෙවුලන්න ගත්තා. ඒත් වධකයා ඉදිරියට ඇවිත් ඇමති අල්ලාගෙන තොණ්ඩුව ඔහුගේ බෙල්ලට දැම්මා. රජතුමාට හරි ම සතුටු යි. ඉතා ම ඉක්මනින් දිව්‍ය ලෝකෙ ගිහින් එන්න ලැබෙන එකට. රජතුමා ඊළඟට වධකයා ඉදිරියට ගියා. ඔහු රජතුමාගේ බෙල්ලටත් තොණ්ඩුව දැම්මා.
මේ විදියට මෝඩ රජතුමාගේ හා චංචාකාර කපටි ඇමැතියාගේ කරදරවලින් රටේ ජනතාව සදහට ම නිදහස් වුණා.
මනෝජ්දාස්ගේ ‘රාජා කී ස්වර්ග් යාත්‍රා’ හින්දී ළමා කතාවෙහි සිංහල පරිවර්තනය
මහාචාර්ය නිලන්ති රාජපක්ෂ
භාෂා හා සංස්කෘතික හා ප්‍රාසාංගික කලා අධ්‍යයනාංශය
