ආර්ථික සංවර්ධනය සදහා රක්ෂණය එහි කාර්යභාරය

මූල්‍ය වෙ‌ළෙඳපල සහ ආර්ථික වර්ධනය අතර පවතින ගැඹුරු සම්බන්ධතාවය පිළිබඳව සලකා බලන විට හඳුනාගත හැක්කේ රක්ෂණ සමාගම්, බැංකු සහ සුරැකුම්පත් වෙ‌ළෙඳපල අතර ඉතාමත් සමීප සම්බන්ධතාවයක් පවතින බවයි. මේ යටතේ රක්ෂණය/ රක්ෂණ ආයතන පිළිබඳව සලකා බලන විට අනෙකුත් මූල්‍ය සේවාවන් වලට වඩා වෙනස් ආර්ථික සේවාවක් රක්ෂණය හරහා ලබා දෙයි. පසුගිය කාල පරිච්ඡේදය පිළිබඳ සලකා බලන විට ආර්ථික වර්ධනයේ ක්‍රියාකාරිත්වය සඳහා රක්ෂණයෙහි දායකත්වය, දිළින්ඳන්ගේ යහපැවැත්ම සදහා රක්ෂණයෙහි දායකත්වය වැනි සිත් ඇදගන්නාසුලු ක්ෂේත්‍ර ආශ්‍රිතව විවිධාකාර පර්යේෂණයන් සිදුවී ඇත. මේ තුළින් හඳුනා ගෙන ඇත්තේ ආයෝජන වාතාවරණයන් වැඩිදියුණු කිරීම සහ අවදානම් කළමනාකරණ උපකරණ නොමැතිව සිදුකරන මිශ්‍ර ක්‍රියාකාරකම්වල ඵලදායිතාවය වැඩි දියුණු කිරීම මගින් රක්ෂණය ආර්ථික වර්ධනය සඳහා දායකත්වයක් ලබා දෙන බවයි.

එසේම ජීවිත රක්ෂණ නොවන රක්ෂණ කටයුතු රටවල්වල ආර්ථික වර්ධනය සඳහා දක්වන දායකත්වය සංවර්ධනයේ විවිධ තලයන් අනුව වෙනස් වන බව ද හඳුනාගෙන ඇත. ජීවිත රක්ෂණ කටයුතු සංවර්ධිත රටවල්වල ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා ඉතාමත්ම වැදගත් දායකත්වයක් ලබාදුන්නද,  සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල්වල

 සමස්ත රක්ෂණ වෙ‌ළෙඳපල තුළ, ජීවිත රක්ෂණ රක්ෂණ හි වෙ‌ළෙඳපල කොටස කුඩා ප්‍රමාණයක් වේ. ඒක පුද්ගල ආදායම් මට්ටම සහ රක්ෂණාවරණ අතර පවතින සම්බන්ධතාවය ප්‍රතිලෝම  ස්වරූපයක් හඳුනාගත හැකිය. මේ යටතේ ආදායම ඉහළ යනවිට ජීවිත රක්ෂණාවරණ ලබාගැනීම සඳහා ඉහළ නැඹුරුවක් පවතී. කෙසේ නමුත් පහළ ආදායම් මට්ටමක දී ජීවිත රක්ෂණය පාරිභෝජනය සඳහා අඩු පෙළඹවීමක් ඇති වීම තුලින් ජීවිත රක්ෂණ නිෂ්පාදනය සඳහා පවතින ඉල්ලුම පහළයාම හෝ නියාමනය සහ සුපරීක්ෂණ පරිසරයක් මගින් රක්ෂණය සැපයීමේ පිරිවැය ඉහළ යෑම මගින් සැපයුමට ඇතිවන තත්ත්වය විසන්ධි කිරීම ඉතාමත් අපහසු වේ.

සංවර්ධනය සහ වර්ධනය කෙරෙහි රක්ෂණයෙහි දායකත්වය සහ එහි දායකත්වය ගණනය කිරීම

රක්ෂණය වෙනත් මූල්‍ය අතරමැදි ආයතන සපයන සේවාවන්ට වඩා වෙනස්, වටිනා ආර්ථික කටයුතු ප්‍රමාණයක් සපයයි. එසේම අනෙකුත් මූල්‍ය සේවා සපයන ආයතන විසින් සපයනු නොලබන සේවාවක් වන රක්ෂණ පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීම වැදගත් වෙයි.

රක්ෂණ අංශය තුළ බහු විභව ප්‍රතිලාභ දක්නට ලැබුණද, රක්ෂණය ප්‍රායෝගිකව කොතෙක් දුරට දායකත්වයක් දක්වන්නේද යන්න පිළිබඳව පර්යේෂකයන් විසින් කරුණු කිහිපයක් හඳුනාගෙන ඇත ඒවා නම්,

• රක්ෂණය ආර්ථික වර්ධනය සඳහා ධනාත්මක දායකත්වයක් දක්වයි

රක්ෂණ වෙළෙඳපල තුළ පවත්නා ශක්තිමත් සහ ගැඹුරු තත්වයක් ආර්ථික වර්ධනයට ධනාත්මක  දායකත්වයක් ලබාදෙයි.  ජීවිත රක්ෂණය ඉහළ ආදායම් සහිත රටවල ආර්ථික වර්ධනයට සම්බන්ධ වුවද ජීවිත නොවන රක්ෂණයන් කටයුතු සංවර්ධනය වෙමින් පවතින සහ ඉහළ ආදායම් ලාභී රටවල් වල ආර්ථික වර්ධනයට හේතු වේ. සමහර පර්යේෂකයන් දක්වන්නේ ජීවිත රක්ෂණය ආර්ථික වර්ධනයට දක්වන ධනාත්මක සම්බන්ධතාවය ප්‍රාථමිකව දීර්ඝ කාලීන ආයෝජන සහ මුල්‍ය අතරමැදි කරන මාධ්‍යයක් වශයෙන් සිදුවන බවයි.

• රක්ෂණය සහ බැංකුකරණය අතර පවතින ශක්තිමත් අනුපූරකතාවය

රක්ෂණය සහ බැංකුකරණ පද්ධති වර්ධන ක්‍රියාවලිය තුළ අනුපුරක භූමිකාවක් කටයුතු කරයි. රක්ෂණය සහ බැංකුකරණය වෙන වෙනම ආර්ථික වර්ධනය සඳහා ධනාත්මක දායකත්වයක් දක්වන අතර මෙම දෙඅංශයේ එකතුව තුලින් ආර්ථිකයට සිදුවන වර්ධනය ඔවුන් තනි තනිව ආර්ථිකයට සිදුකරන වර්ධනය අභිබවා යයි. එසේම රක්ෂණ වෙළෙඳපල සිදුවන වර්ධනය සුරකුම්පත් වෙළෙඳපල යහපැවැත්ම සඳහා දායකත්වයක් දක්වන බව හඳුනාගෙන ඇත

• රක්ෂණාවරණ සදහා බලපාන සාධක

රක්ෂණ වෙළෙඳපල සිදුවන වර්ධනයක් ආර්ථික වර්ධනය සඳහා ධනාත්මක දායකත්වයක් දක්වයි. ඒ අනුව ශක්තිමත් රක්ෂණ වෙළෙඳපලක් වර්ධනය වීම සඳහා දායකත්වයක් ඇති කරන සාධක හඳුනා ගැනීම ආර්ථික වර්ධනය සඳහා ඉතාමත් වැදගත් වේ. ආදායමේ සිදුවන ඉහළ යාම, සාර්ව ආර්ථික ස්ථායිතාව, මූල්‍ය ඝණත්වය යන සාධක රක්ෂණ වෙළෙඳපල වර්ධනය සඳහා බලපාන මූලික සාධක වශයෙන් හඳුනාගෙන ඇත .

• ආදායම ඉහළ යෑම, මධ්‍යස්ථ උද්ධමනය සහ මූල්‍ය  ඝනත්වය

රක්ෂණාවරණයන්  හි වර්ධනය ඉතාමත් දැඩිව  ඉහළ නගින ආදායම, නවීන බැංකු අංශය සහ අඩු හෝ මධ්‍යස්ථ මට්ටමේ උද්ධමනය සමග සමීප සම්බන්ධතාවක් නිරූපණය කරයි. ආදායමේ ඉහළ යාමත් සමගම රක්ෂණාවරණවල සිදුවන වර්ධනය , ඉල්ලුම් සාධක නැතිනම් සැපයුම් සාධක හෝ මෙම සාධක දෙකම මත සිදුවිය හැකිය.

සමස්තයක් වශයෙන් ගත්කල ආයතනික පරිසරය ඉතාමත් වැදගත් භූමිකාවක් ඉටුකරන අතර දේශපාලන ස්ථාවරත්වය, විවෘත භාවය, ආණ්ඩුවේ කාර්යක්ෂමතාවය, නීති රීති පද්ධතිය සහ දූෂණ පාලනය එමෙන්ම ආගමික සාධක ද මෙහිදී වැදගත් වේ. විශේෂයෙන් ඉස්ලාම් ජන ගහන ප්‍රමාණය සහ රක්ෂණාවරණ පාරිභෝජනය අතර ප්‍රතිලෝම සම්බන්ධතාවයක් පවතී. එසේම රක්ෂණ වෙළෙඳපල තුළ ශක්තිමත් සාධකයන් බවට පත් වෙතැයි අපේක්ෂා කළ සාධක බොහොමයක් ප්‍රායෝගිකවඅඩු වැදගත්කමක් නිරූපණය කර ඇත. විශේෂයෙන් ප්‍රජාවිද්‍යාත්මක සාධක, සාක්ෂරතාවය, නාගරීකරණය වැනි සාධක මේ යටතේ වැදගත් වේ.

රක්ෂණාවරණයන්හි  විචලනය

රක්ෂණාවරණ සඳහා බලපාන සාධක ඉහතින් සලකා බැලුවද සමහර ආර්ථිකයන්හි රක්ෂණාවරණයන්හි විචලනය මෙම සාධක මගින් විස්තර කල නොහැකි  නොහැකිවේ.

සමහර නිරීක්ෂණ මගින් හඳුනාගෙන ඇත්තේ රක්ෂණාවරණ සහ ඒක පුද්ගල ආදායම් අතර පවතින සම්බන්ධතාවය S වක්‍රයක  ස්වරූපය ගන්නා බවයි. ඒක පුද්ගල ආදායම අඩු රටවල් සහ රක්ෂණාවරණ අතර සම්බන්ධතාවය යම් ආකාරයක ධනාත්මක ස්වරූපයක් උසුලන අතර ඉහල ආදායම් ලාභී රටවලටද එම තත්ත්වය හඳුනා ගත හැකිය.  කෙසේ නමුත් මැදි ආදායම්ලාභී රටවල් සහ රක්ෂණාවරණ අතර පවතින සම්බන්ධතාවය ඉතා ඉහළ ධන සම්බන්ධතාවයක් නිරූපණය කරයි.

එසේම සමහර රටවල සහ කලාපයන් තුළ ආදායම පාලනය කිරීමෙන් පසු පවා රක්ෂණාවරණ සම්බන්ධයෙන් විෂමතාවයක් පවතින බව හඳුනාගෙන ඇත. විශේෂයෙන් ලතින් ඇමරිකානු හා මැදපෙරදිග රටවල මෙම තත්ත්වය දැකගත හැක.  එසේම මෙම විෂමතාවය ධනවත් OECD  රටවල් හි සාමාජිකයන් අතර ද හඳුනාගෙන ඇත. ඉහළ මට්ටමක විෂමතාවය තුලින් දක්වන්නෙ රක්ෂණය පිළිබඳ ආකල්ප සහ අවදානම පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීමේදී ඒ ඒ රටවල්වල සංවර්ධන මට්ටම සහ කලාපීය රක්ෂණ වෙළෙඳපළ තත්වය  පිළිබඳව සැලකිලිමත් විය යුතු බවයි.

රක්ෂණ වර්ග

• ක්ෂුද්‍ර රක්ෂණාවරණ

රක්ෂණයේ දායකත්වය තුළින් රටක දුප්පත්කම තුරන් කිරීම සහ බිලිදුන්ගේ යහපැවැත්ම ඉහළ දැමීම සඳහා අවස්ථාවක් පවතී සේම නොයෙකුත් සිද්ධි අධ්‍යයනය තුළින් දක්වන්නෙ ක්ෂුද්‍ර රක්ෂණය දුප්පත් කුටුම්භයන් ට සහ කුඩා පරිමාණ ව්‍යවසායකයන්ට නව ව්‍යාපාර ආකෘති සහ නිෂ්පාදන අත්හදා බැලීම සඳහා අවස්ථාව සපයන බවයි.

රක්ෂණ වෙළෙඳපොළ සංවර්ධනයේදී නොයෙකුත් විශේෂිත තොරතුරුමය අභියෝගයන් වලට මුහුණ දෙයි. මෙම තත්ත්වය සංවර්ධිත/ ධනවත් රටවල පවා හඳුනාගත හැකිය. මේ හේතුවෙන් රක්ෂණය සාපේක්ෂව මිල අධික තත්ත්වයකට පත්වේ. රක්ෂණයක ඇති අවදානමක ප්‍රමාණයට සාපේක්ෂව ඉහල තොරතුරු සහ ගැටළු පිරිවැය හේතුවෙන් අඩු ආදායම්ලාභී ගෘහ ඒකක සහ කුඩා පරිමාණයේ ව්‍යවසායකයන්ට රක්ෂණ වාරිකය සාපේක්ෂව මිල අධික වනු ඇත. මේ නිසා නොයෙකුත් මට්ටමේ රක්ෂණ තත්වයන් ලෝකයේ බහුතර දුප්පත් ජනයාට ලබාගත නොහැකිය.

අවදානම් කළමනාකරණ යාන්ත්‍රණයන් සහ ආදායමේ සිදුවන ඇදවැටීම් නැතිනම් කෘෂිකර්මාන්තයේ ඇතිවන අහිතකර ප්‍රතිවිපාකයන් මත දිළිඳු පවුලක පරිභෝජනයෙහි සහ ආයෝජනයෙහි සැලකිය යුතු මට්ටමේ පහළ වැටීමක් ඇති විය හැකිය. බොහෝ අධ්‍යයනවලින් හඳුනාගෙන ඇත්තේ දුප්පත් කුටුම්භ හා ජන කණ්ඩායම් වලට විධිමත් රක්ෂණය නොමැති වූ විට ඔවුන් තමන්ගේ ආදායම් මූලාශ්‍රය විවිධාංගීකරණය කරමින් සහ වත්කම් ගොඩනගමින් ස්වං රක්ෂණ තත්ත්වයක් දක්වා ගමන් කරන බවයි. මෙම තත්ත්වය මත සමාජය තුළ විවිධාකාර මට්ටමේ අවිධිමත් රක්ෂණ සහයෝගීතාවයන් ගොඩනැඟී ඇත.

ක්ෂුද්‍ර ව්‍යවසායකයන් සහ ගොවීන් ඔවුන්ගේ දෘෂ්ටි කෝණය මත පදනම් ව ආයෝජනය කිරීම සඳහා හොඳම අවදානම් ප්‍රතිලාභය සහිත ක්‍රියාකාරකම් තෝරා ගැනීමක් සිදු කළ ද සමස්ත ආර්ථික පදනමක් යටතේ සලකා බලන විට ඉහළ මට්ටමක අවදානම් ප්‍රතිලාභ සහිත ක්‍රියාකාරකම් මත ආයෝජන සිදු කිරීම තුළින් සමස්ත ප්‍රතිලාභ වර්ධනය කරගත හැකිය

කුඩා පරිමාණ ව්‍යවසායකයන් සහ දිළිඳු කුටුම්භවලට අදාලව අවදානම් කළමනාකරණය කිරීමේ අවිධිමත් ආකාරයන්ගේ සිට විධිමත් ආකාරයට ප්‍රවේශ වීම  සීමා කර ඇත්තේ ඉහල ගනුදෙනු පිරිවැය මගිනි. සමහර රටවල් තුළ රාජ්‍ය  අංශය දුප්පත් ජන කොටස් සඳහා සමාජය රක්ෂණය සැපයීමට ඉතාමත් ඉහළ උනන්දු  පෙන්නුම් කරයි. මේ යටතේ සෞඛ්‍යය, ස්වභාවික උපද්‍රව, ආපදා, කාලගුණය හා සම්බන්ධ වගා ආරක්ෂණයන් වැනි ලබා දීම සිදු කරයි.

• ස්වභාවික ආපදා කාලගුණ හා වගා රක්ෂණ

අඩු ආදායම්ලාභී ආර්ථිකයන්හි ස්වාභාවික ආපදා සහ කාලගුණ රක්ෂණාවරණ ඉහළ නංවාලීම සඳහා ඉහල විභවතාවයක් පවතී. මෑතකාලීනව ලෝක බැංකුව සහ අනෙකුත් කණ්ඩායම් තුර්කිය, මෙක්සිකෝව වැනි රටවල් සමඟ සම්බන්ධව භූමිකම්පා අවදානම් රක්ෂණයක් සඳහා පර්යේෂණයන්ට සහාය ලබා දී ඇත.  ආසියානු සහ අප්‍රිකානු කලාපවල කාලගුණික හානි නිසා සිදුවන කෘෂිකාර්මික පාඩු වෙනුවෙන් රක්ෂණය කිරීම්වල වර්ධනයක් හඳුනාගත හැකිය.

• සෞඛ්‍ය රක්ෂණාවරණ

දියුණු වූ රටවල් වල මෙන්ම සෞඛ්‍ය රක්ෂණාවරණ වෙළෙඳපොළ සංවර්ධනය කිරීම සඳහා පෞද්ගලික හා රාජ්‍ය අංශයේ සම්බන්ධවීමක් දැකගත හැකිය. එසේම දුප්පත් ආර්ථිකයන්හි හඳුනාගත හැකි තවත් වැදගත් ලක්ෂණයක් වන්නේ දියුණු රටවල් වලට සාපේක්ෂව ඔවුන් සෞඛ්‍ය සඳහා දරන පිරිවැය ඉහළ මට්ටමක පැවතීමයි.

---

එම්. එම්. එස්. ඒ. කරුණාරත්න
ආර්ථික විද්‍යා අධ්‍යයනාංශය
samadhiabhisheka@sjp.ac.lk

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ

Akotey, O. J., Osei, K. A., and Gemegah, A. (2011). “The demand for micro insurance in Ghana”, Journal of Risk Finance, 12(3), pp. 182-194.

Team, R. M. (2002). “Five things an FD needs to know about the insurance market”, Balance Sheet, 10(4), pp. 9-12.

KAGAN. J. (2024), Insurance: Definition, How It Works, and Main Types of Policies.